Na drie dae in Lalibella vertrek ek na Bahir Dar.
Dit is my omdraaipunt, ek het dan so 10500km afgelê. Dit beteken dat ek dalk onder 22000km by die huis sal wees. Met die gedagte van die halfpadmerk in my kop raak ek sommer opgewonde, minwetend van wat vir my voorlê.
Ek vertrek 7:00, dis bietjie mistig, maar die dag begin goed. Ek het 'n 250km grondpad voordat ek weer teer slaan.
Na so 60km raak dit modder en baie daarvan.
Later teen 'n bergpas gly ek so dat ek kardiovaskuler te moeg is om verder te ry. Toe ek van my motorfiets afklim kom ek agter daar het soveel modder op die voorwiel aangepak dat dit teen die modderskerm skuur. Ek is verbaas dat ek sover gekom het.
Ek maak die wiel skoon maar ry skaars 20m dan is hy weer verstop. Ek ry nou 6 uur aan 130km, dit reën amper heeltyd, ek is deurdrenk met water en koud. Ek is moeg en weet nie hoe ek hierdie pas uitgery gaan kry nie. Dis tye soos die wat mens wonder wat jou besiel om jouself in die situasie te kry, jy moe ook aktief daaraan werk om jouself positief te hou. Mens se brein is kragtig, ek praat met myself en my motorfiets soos ek met 'n spanmaat sou praat in 'n strawwe wedren wat wil kop uittrek.
Nadat ek die modderskerm 3 keer skoon gemaak het besluit ek om dit eerder af te haal. Maar alles is vuil en vol modder. Ek stel 2 handlangers aan om my te help. Dis nie 'n probleem nie, daar is so 25 kinders om my. My handlangers dra water aan om die dele waar ek werk te was asook my gereedskap. In hierdie modder moet ek so klinies soos 'n dokter in 'n teater werk om seker te maak daar kom nie modder op die draad van enige boute nie. 'n Klein seuntjie het besluit dis sy werk om die stuurwiel reguit te hou en hy doen dit met oorgawe.
Na 'n halfuur is ek weer reg om te ry, maar behalwe van die paaie, reën en modder begin Ethiopie nou aan my psige werk.
Die mense van Ethiopie
Ek het nog nie vertel hoekom Ethiopie die roquefort van kaaslande is nie. ....mmm, waar begin ek. Daar is 2 tekens van die biljoene wat die internasionale hulporganisasies in Ethiopie ingepomp het. Een is die regeringsamptenare wat in Landcruisers rondry. Twee is almal, letterlik almal, bedel. Jy kan nerens stop sonder 'n klomp mense wat na jou storm en skree, 'faranji, money, money, money!!!' Of 'you, money, money, money!' Wat dit nog erger maak is die feit dat Ethiopie baie dig bevolk is. Jy kan dus nerens, maar nerens stop om water te drink en net bietjie te rus sonder 'n skare mense wat bedel nie.
Aan die begin kan dit gaan, maar dit kou jou na 'n tyd. Jy het geen privaatheid nie en die mense se persoonlike spasie is ook baie klein. Ek sal dus soms letterlik rondgedruk word op die motorfiets as ek iewers stop. Mense loer oor jou skouer as jy 'n tas oopmaak, ens. Jy raak later baie ongeskik en moet elke keer wanneer jy stop die 'reset'-knoppie in jou kop druk om te keer dat jy nie die volgende bedelaar verwurg nie. Die mense bedel hier, nie omdat hulle altyd daartoe gedryf is nie, maar omdat hulle kan. Daar is 'n bedelaarsmentaliteit gekweek groter as die totaal van al die vorige Afrika lande waar ek was saam. Daar is so 'n mentaliteit dat ek dink jy sal vir iemand R10'000 gee, hy sal dit in sy sak druk en sy hand uitsteek vir nog. Ek moet byvoeg dat die mense van Ethiopie wel 'great' is, jy moet net verby hierdie goed kyk. Dit is net soms moeilik om verby dit te kyk, dit vereis ongelooflik baie energie en geduld.
Ek is ook 'n paar keer deur kinders met klippe gegooi. Ek dink wel dis nie uit agressiwiteit nie, maar meer uit pure stoutigheid. Hulle besef ook dalk nie dat dit fatale gevolge kan hê nie.
Wat wel baie goed gewerk het, is dat ek elke keer sodra ek sien 'n kind tel 'n klip op my hand uitgesteek en vir hom gewaai. By verre die meeste van hulle het dan die klip laat val en vir my teruggewaai. Al die kinders is wel nie so aandagafleibaar nie, so ek is nogsteeds 'n paar keer met klippe gegooi, alhoewel net eenkeer raak was. Ek het myself so vererg dat ek omgedraai het, die motorfiets gestop het en die kind gejaag het. Reg om hom 'n goeie pakslae te gee, maar hy het goed geweet wat hy gedoen het en so vinnig tussen die huise in gehardloop dat ek hom nie kan vang nie. Dis dalk ook goed, want ek weet nie of dit die beste van situasies sou skep nie. Ek dink teen hierdie tyd het ek al 'n paar van my varkies begin verloor.
Hier is mense wat darem meer aangenaam was.
Perde word dikwels opgemaak vir seremoniële aktiwiteite.
Hongersnood en die toekoms van Ethiopie
Gronderosie is baie erg in Ethiopie. Die effek is oral sigbaar. Kyk na die kleur van die rivierwater hieronder. Die risiko vir 'n hongersnood is ook baie groot in Ethiopie. Die redes is dat almal bestaansboere is, daar is dus min opgaring van surplusvoorraad. Ethiopie is baie digbevolk, as gevolg daarvan word elke stukkie bewerkbare landbougrond reeds bewerk. Die metodes is wel eeue oud, die opbrengs is dus swak. Die reënval is hoog, maar baie wisselvallig, dit kan dus gebeur dat groot dele van die land in een jaar 'n misoes het. Daar is dan 'n hongersnood, ten spyte van die feit dat die vorige jaar goed was. Almal lewe dus op die rant van 'n hongersnood met erge gevolge as die eerste wêreld nie vroeg genoeg uithelp nie. Kyk byvoorbeeld na die hongersnood in die 80's waar daar oor 'n miljoen mense dood is. Daar is reeds 70 miljoen mense in Ethiopie, waarvan ongeveer die helfte onder 16 is, dit vat nie 'n breinchirurg om die bevolkingsgroei uit te werk nie. Tensy daar drasties ingegryp word lyk die toekoms volgens my maar duister.
Na 10 uur se ry, kom ek by die teerpad uit. Hy voel so glad soos 'n baba se boudjies en is sag op die rug. Ek het nou al lankal genoeg grondpaaie gery, dat ek vere voel vir die avontuur ding, ek kies dus teerpad sover moontlik. Toe ek by Bahir Dar aankom is ek verlig om te besef ek het my halfpad merkstok bereik en dit sonder enige groot probleme. Met die neus wat huiswaarts wys, raak hierdie perd nou haastig.
Na 'n dag vertrek ek weer na Addis Ababa, dis op hierdie pad waar die armoede te veel raak en my vang. Alhoewel ek hieraan blootgestel is van kindsbeen af, maak dit jou nie harder nie. Dit skaaf my stukkie vir stukkie oor die afgelope maande. Na 2 maande is ek ook nie meer net 'n toeris wat vinnig hier deur ry nie, maar iemand wat in hierdie lande bly. Behalwe van die armoede is die Chauvanisme in sy mees ekstreme vorm ook glad nie 'n plesier om te beleef nie.
Toe ek so ry kry ek 2 gedigte by iemand. Dis geskryf deur iemand wat te veel ervaar, te veel armoede, te veel hartseer, te veel wanhoop en pyn.
Hy klim op sy motorfiets en probeer wegjaag; weg van alles.
Maar tevergeefs, soos spoke maak dit hom wakker snags, dit manifesteer ditself in die ink van sy pen.
Blom van Afrika
Blom van Afrika, waar het als begin?
’n Man het besluit jy’s ryp en jou gepluk?
Jy was skaars ’n bloeisel, dog moes jy vrug begin dra?
Het jy hom lief ?
Jy het nie nè, maar wat maak dit saak, jou Pa het jou tempel vir twee beeste en ’n bok verruil.
Blom van Afrika, die hoeke van jou mond, dié trek na die maan,
maar jou oë, dié glinster grou, ek sien die refleksie van iets daar skuil.
Is dit jy..., in die web van hartseer verstrengel?
Jou oë verklap jy huil.
En wat is daai, is dit die wêreld daar op jou rug?
Dit is nie! En hou op! Dis maar net ’n kruik water vir my vrug,
my juk is sak, my las voel lig.
Blom van Afrika, waar is jou ander half; hoekom help hy nie?
Ek ken hom nie, jy praat van wie...?
Jy jok! Hy maak jou blind, jou eie web jy kan nie sien.
Goed, hy is weg..., hy het 'n gaan blomme gepluk, los my uit!
Jou gesig lyk oud, die blom verwelk.
Die plooie op jou gelaat, sonbebrande groewe uitgekerf deur seisoene se traanriviere.
Blom van Afrika, wat maak jy ...? Elke aand in die bed van ’n ander?
Kan jy nie sien nie, ek sorg vir my vrug!
Pla dit jou nie, jou tempel van God, dié buig voor Mammon.
Ek buig voor geen Mammon geen Bachus my lyf meer geen Venus!!!
. . ...
Ek, my lyf, is lankal dood; die dag toe ek gepluk is, het my siel verdor.
Dit wat jy sien is ’n moeder wat moet sorg vir haar vrug.
Maar hoekom; hoekom alles???
Want ek moet..., dit is die lot van ’n geplukte blom in Afrika.
deur ‘die Besoeker op sy fiets’.
My tong, waar is jy?
Ja jy, ek praat met jou, jy..., vroër slegs beskore vir ivoor.
Jy raak al min; hoekom?
Het ons jou te styf vasgehou? Versmoor?
Ek ken jou van kindsbeen af, ons het saam leer loop, leer eet.
Nou kruip jou woorde soos kinders vir my weg.
Soos skatte lê hul opgesluit in die donker hoekies van die nag.
Reg om af te stof en op plek weer neer te lê.
...
Hul sê ek moet my werke verbrits.
...
Maar ek, ek bly by jou, my tong, my taal.
4 comments:
test comments, danie as anonymous
Alles baie interessant, ons geniet dit om saam met jou te toer!
Kees
Vat 5, Danie!
Ek het die hele rit oor jou skouer geloer uit die geief van 'n huis, maar my hart trek 'n punt noordwaarts.
In kontras met jou harde rit van die afgelope twee maande gaan die terugrit verbyflits...oor twee jaar gaan jy wonder hoekom jy so lank gevat het om hier uit te kom.
Post a Comment